In deze grafiek is de ontwikkeling van de begrotingsruimte te zien bij vier mogelijke methodes om de begroting mee te laten groeien met de stad .

We laten in de huidige methodiek alleen de kosten voor de jeugdhulp, Wmo, onderwijshuisvesting en het beheer en onderhoud van de openbare ruimte toenemen. Deze kosten stijgen met ongeveer € 120 miljoen tot 2050. Alle andere budgetten groeien niet automatisch mee. Hierdoor is er een begrotingsruimte van € 140 miljoen in 2050 voor andere kosten en beleid. De huidige methode is echter onvolledig.. Door te weinig kosten automatisch mee te laten groeien lopen we in de praktijk voortdurend tegen knelpunten aan. Het is dat als er bij een begroting veel geld te verdelen is er te veel wordt uitgegeven aan (nieuw) beleid. We reserveren immers te weinig geld voor de groei van kosten door de groei van de stad. Daarom is de huidige methode niet geschikt om te blijven gebruiken.

Het gaat dan om kosten die we betalen uit de algemene middelen en die min of meer automatisch meestijgen. We hebben bij dit scenario de groei van het budget voor het beheer en onderhoud, de jeugdhulp en de WMO verhoogd naar de uitkomsten uit deze doorrekening. Verder hebben we de scholenbouwplanning meegenomen en laten we de bijdragen aan de VNG, MRA, de GGD, JGZ en het dierenasiel meegroeien met het aantal inwoners. Ook laten we de kosten stijgen van de inkomensregelingen: bijzondere bijstand, collectieve ziektekostenverzekering , de schuldhulpverlening en de individuele inkomenstoeslag. Bij deze methode is er in 2050 een verwachte vrije begrotingsruimte van ongeveer € 70 miljoen. Deze methode is beter geschikt om te gebruiken voor de autonome groei, omdat we de budgetten van kosten die direct toenemen door de groei van de stad verhogen. De methode is niet volledig, omdat we alle andere kosten niet automatisch laten meegroeien. Willen we dit wel doen, dan moet voor de groei van alle andere kosten een andere methode worden bedacht. Voordeel is dan dat de raad over de groei van de andere kosten wel expliciet kan besluiten.

In dit project hebben wij voor alle 300 activiteiten die wij als gemeente uitvoeren beoordeeld in hoeverre het budget beïnvloedbaar is voor het college en de raad. Alle kosten van activiteiten die toenemen door de groei van de stad en maximaal 25% beïnvloedbaar zijn laten we hier meegroeien. Het gaat dan bijvoorbeeld om de kosten voor milieuvergunningen, de Veiligheidsregio Flevoland en uitvoeringskosten en overhead. Dit komt bovenop de huidige methodiek, zoals hierboven beschreven bij methode 1. Alle andere budgetten groeien niet automatisch mee.
Het grote verschil is dat het hier ook om kosten gaat die getrapt meegroeien. Over de langere termijn is het logisch dat deze kosten ook meegroeien, maar dit gebeurt niet jaar op jaar. Bij deze methode is er een verwachte vrije begrotingsruimte van ongeveer € 26 miljoen in 2050. Bij het toepassen van deze methode verwachten we dat er minder vaak knelpunten zijn. Het aantal budgetten waarover de raad een expliciet besluit wordt wel steeds kleiner.

Dit is de uitkomst van het rekenmodel zoals in deel I van dit rapport opgenomen. Ook afweegbare budgetten groeien automatisch mee. Te denken valt aan activiteiten rondom welzijn, wijkteams, kunst en cultuur, sport en economische ontwikkeling. Dit komt dan bovenop de huidige methodiek, zoals hierboven beschreven bij methode 1.

Bij deze methode is er in 2050 een verwachte begrotingstekort van ongeveer € 4 miljoen. Dit is op de lange termijn, volgens ons, de meest reële inschatting van de kostenontwikkeling bij het huidige beleid. Het lijkt ons niet verstandig deze methode te gebruiken voor het automatisch verdelen van geld. AL het extra geld gaat dan op aan kostenstijgingen. Er zou dan geen begrotingsruimte meer voor de raad zijn om zelf keuzes te maken.