Autonome groei betekent dat het budget van activiteiten in de begroting automatisch meegroeit als de stad groeit. Als we in de begroting geen rekening houden met de groei van kosten, dan ontstaan er tekorten of achterstanden op taken die we maar zeer beperkt kunnen beïnvloeden. Ook zijn we zonder autonome groei indirect aan het bezuinigen, zonder dat daarover een expliciet besluit is genomen. Daarom vragen we hier aandacht voor.
Ten eerste zijn onze huidige uitgangspunten voor autonome groei verouderd of niet gekoppeld aan de groei van de stad
Dit speelt bij taken die wij in de begroting wel gekoppeld hebben aan autonome groei. Bijvoorbeeld het beheer en onderhoud van de stad, de jeugdhulp en de Wmo. Het bedrag voor het beheren en schoonmaken van de stad is ongeveer 15 jaar geleden vastgesteld. Dit is € 500 per woning per nieuw opgeleverde woning, die erbij komt. De vraag kan gesteld worden of dit bedrag nog realistisch is vergeleken met 15 jaar geleden. Binnen het sociaal domein laten we de kosten van de jeugdhulp zonder verblijf met beschikking, de Wmo ondersteuningsarrangementen en de Wmo hulpmiddelen met 3% per jaar groeien. De percentages van het sociaal domein zijn niet goed onderbouwd. Zo zijn de percentages bijvoorbeeld niet gekoppeld aan de groei van het aantal jongeren of ouderen.
Ten tweede zijn er wettelijke taken waar we in de begroting nog geen autonome groei voor toepassen
Te denken valt aan de schuldhulpverlening, uitvoeringskosten voor de bijstand, milieuvergunningen, uitvoeringskosten van belastingen, leerlingenvervoer, onze bijdrage aan de Veiligheidsregio Flevoland en het klantcontractcentrum. Dit zijn kosten die meestal direct toenemen als de stad groeit, maar we reserveren hiervoor nu geen geld. We zijn dus indirect aan het bezuinigen, zonder dat daarover een expliciet besluit is genomen.
Hierdoor zijn er vaker knelpunten en verrassingen bij de begroting
Tijdens ons project zijn we op een aantal evidente fouten gestuit, zoals het niet laten meegroeien van onze contributies en bijdragen. Deze hebben we direct gerepareerd in de eerstvolgende kwartaalrapportage. Verder nemen we alle knelpunten en beleidsaanvragen mee in het begrotingsproces. Hierdoor is de begroting tot 2025 realistisch. Na 2025 is het nodig dat we nu realistische aannames maken. Als er zich knelpunten voordoen, dan nemen we deze in de begroting op. Als er na deze knelpunten nog ruimte is voor beleid, dan wordt bij de begroting hier ook over besloten.
Daarom adviseren we om de uitgangspunten voor autonome groei bij de Programmabegroting 2023 bij te stellen
De raad en het college kunnen dan van tevoren een beter integraal besluit nemen over waar het geld aan uitgegeven moet worden. Dit moet ook zorgen voor minder verrassingen en minder knelpunten. Hier staat tegenover dat als we bij meer activiteiten de kosten automatisch laten meegroeien er minder begrotingsruimte is voor (nieuw) beleid of dat we eerder moeten bezuinigen.