Dit gaat onder andere om het maaien en snoeien van groen en het uitvoeren van kleine reparaties van straatstenen en stoeptegels. Dit zijn werkzaamheden die elk jaar terugkeren. Het benodigde budget is vooral afhankelijk van welke kwaliteit wij willen in Almere. De raad heeft in de vorm van kwaliteitsniveaus vastgesteld voor welke delen van de stad wij welke kwaliteit willen behouden.

De voorlopige uitkomsten van het SAMP laten zien dat het huidige budget onvoldoende is om de kwaliteitsniveaus uit te blijven voeren. Op basis van het huidige beleid is per jaar € 3,1 miljoen extra nodig voor het dagelijks onderhoud. Als we ervoor kiezen om alle gebieden volgens het laagste kwaliteitsniveau te onderhouden, dan is er volgens het SAMP geen extra geld nodig voor het dagelijks onderhoud. Het huidige budget is dan voldoende.

Dit gaat bijvoorbeeld om de vervanging van bruggen, wegen, steigers en speeltoestellen. We hebben in het verleden veel op hetzelfde moment gebouwd. Daarom is op hetzelfde moment ook veel toe aan vervanging. Hiervoor is veel extra geld nodig. Dit geld hebben we nu niet.

De voorlopige uitkomsten van het SAMP laten zien dat we gemiddeld jaarlijks € 32 miljoen denken te investeren in vervangingen. Dat is € 18 miljoen meer dan we nu uitgeven. Ook voor de vervangingsinvesteringen kunnen we er voor kiezen om alle gebieden volgens het laagste kwaliteitsniveau te onderhouden. In dat geval is er € 14 miljoen extra nodig, in plaats van € 18 miljoen.

Groot onderhoud plegen we bijvoorbeeld aan het groen en de wegen en paden in woonwijken. Ook voor het groot onderhoud van woonwijken is extra geld nodig. Veel wijken zijn de komende jaren voor het eerst aan groot onderhoud toe.

Het SAMP laat zien dat we hier gemiddeld € 13 miljoen per jaar aan kwijt zijn. Dat is € 9 miljoen meer dan het budget dat we nu hebben.

In de stad worden regelmatig grote projecten uitgevoerd, we noemen dit ook wel ‘grootstedelijke voorzieningen’. Denk bijvoorbeeld aan het rondje Weerwater of de aanpassingen aan het Almeerderstrand. Veel van die grote projecten betalen we met eenmalig geld. De belangrijkste zijn projecten van het Fonds Verstedelijking Almere en het Fonds Stedelijke Vernieuwing.

De projecten leiden soms structureel tot extra beheerkosten. Er wordt dan vaak (achteraf) voor gekozen om dit op te lossen binnen het bestaande beheerbudget. Hierdoor blijft er per saldo steeds minder geld over, want we moeten meer onderhouden met hetzelfde geld. We weten nog niet precies hoeveel we tekort komen. In het SAMP wordt nu uitgegaan van een tekort dat oploopt naar structureel € 3 miljoen.

De afgelopen jaren hebben we meerdere keren bezuinigd op het beheer en onderhoud. Hierdoor hebben we werkzaamheden uitgesteld, onder andere het groot onderhoud in woonwijken. Er is daardoor een onderhoudsachterstand ontstaan. Het SAMP laat zien dat er nu al ieder jaar een tekort is op het beheer en onderhoud. Zolang we geen extra geld vrijmaken zal de onderhoudsachterstand dus nog verder toenemen.

Ook hier weten we nog niet precies hoe groot de achterstand nu is. We gaan vooralsnog uit van een achterstand van € 40 miljoen in 2026. Dit tekort hebben we nu nog niet verwerkt. In de paragraaf ‘lenen of sparen ’ hebben we opgeschreven waarom we dit niet hebben gedaan.

Het SAMP is de financiële vertaling van de eind 2021 door de gemeenteraad vastgestelde visie openbare ruimte. Het is een theoretische vertaling, op basis van vaste normen. Met het SAMP en de bijbehorende visie openbare ruimte kan de raad de volgende raadsperiode keuzes maken. Tot dat moment rekenen wij met deze voorlopige uitkomsten van het SAMP. Het werkelijk extra benodigde budget kan afwijken van het SAMP vanwege bijvoorbeeld de volgende redenen:

• In de praktijk blijkt de werkelijke levensduur soms langer dan gedacht, waardoor we objecten misschien minder vaak hoeven te vervangen.
• We vervangen niet alle objecten, denk aan betonconstructies of kunst in de openbare ruimte. In die gevallen volstaat dan (levensduurverlengend) onderhoud. Dat is vaak goedkoper.
• Ontwikkelingen in materiaalgebruik en andere innovaties zijn van invloed op de beheerkosten. Dit kan extra geld kosten (bijvoorbeeld strengere eisen), maar juist ook besparingen opleveren (bijvoorbeeld langere levensduur).
• Soms betalen we beheerkosten uit andere middelen, zoals investeringsfondsen. Denk aan het MIPA of het FVA. Ook als we 'werk met werk' kunnen maken, kan dat een besparing opleveren.
• Maar soms vervangen we objecten juist eerder dan nodig, bijvoorbeeld vanwege stedelijke vernieuwing of andere beleidskeuzes. Dat kan dan juist extra geld kosten.
• De investeringen die wij doen kunnen van invloed zijn op het dagelijks onderhoud, maar ook andersom. Als wij minder onderhoud uitvoeren kan het bijvoorbeeld zo zijn dat wij objecten eerder moeten vervangen. Die wisselwerking is financieel nog niet verwerkt in het SAMP.
• We rekenen met het prijspeil van dit moment. Maar de afgelopen jaren hebben we gezien dat juist de prijzen van het beheer en onderhoud extra hard gestegen zijn.

Het SAMP is een nieuw instrument. We gaan daar in 2022 voor het eerst mee werken, en moeten dus ervaren of het in de praktijk zo werkt als wij willen. Op basis van die ervaring zullen wij het steeds verder verfijnen. Ook zal de beheerorganisatie moeten toegroeien naar het nieuwe niveau van werkzaamheden. Onze eigen capaciteit, en ook de capaciteit van onze aannemers, moet dat wel aankunnen. Dat lukt niet van de ene op de andere dag.